Sakrum Tümörü
Sakral Tümör (Kuyruk Sokumu Tümörü) Nedir? Tanı ve Tedavi Süreci
Omurganın tabanını oluşturan ve leğen kemikleri arasında yer alan üçgen şeklindeki kemiğe "sakrum" (kuyruk sokumu kemiği) denir. Bu bölgede gelişen kitleler Sakral Tümörler olarak adlandırılır.
Bu tümörler nadir görülür ancak tanı ve tedavi süreçleri oldukça karmaşıktır. Sakral tümörler iki ana grupta incelenir:
- Primer Sakral Tümörler: Doğrudan sakrum kemiğinden, sinirlerden veya kıkırdak dokudan kaynaklanan tümörler (Örn: Kordoma, Dev Hücreli Tümör, Osteoblastoma).
- Sekonder (Metastatik) Tümörler: Vücudun başka bir yerindeki (meme, prostat, akciğer gibi) kanserin kemiğe yayılması sonucu oluşan tümörler.
Belirtileri Nelerdir?
Sakral tümörler genellikle sinsi ilerler ve belirtileri uzun süre bel fıtığı veya mekanik bel ağrısı ile karıştırılabilir. En sık görülen belirtiler:
- Gece Ağrısı: İstirahatle geçmeyen, özellikle geceleri artan kuyruk sokumu ve bel ağrısı.
- Oturma Güçlüğü: Kuyruk sokumu üzerine otururken hissedilen şiddetli ağrı.
- Nörolojik Bulgular: Bacaklarda uyuşma, güç kaybı.
- Sfinkter Kusurları: Tümörün sakral sinirlere baskı yapması sonucu gelişen idrar kaçırma, kabızlık veya cinsel fonksiyon bozuklukları.
Tanı ve Biyopsi Süreci
Tedavi planının kaderini belirleyen en önemli adım, tümörün "adını koymaktır". MR ve BT görüntülemeleri tümörün yerini gösterse de, hücre tipini anlamak için Biyopsi şarttır.
- İğne Biyopsisi: Genellikle BT eşliğinde yapılan kapalı biyopsi tercih edilir.
- Cerrahi Biyopsi: Nadiren açık cerrahi ile parça alınması gerekebilir.
Önemli: Biyopsi, tümörün yayılmasını engellemek için cerrahi planına uygun bir trasaden (giriş yolundan) yapılmalıdır. Bu nedenle biyopsinin de tümör cerrahisi konusunda deneyimli bir ekip tarafından planlanması hayati önem taşır.
Sakral Tümör Tedavisi
Tedavi; tümörün iyi huylu mu kötü huylu mu olduğuna, boyutuna ve yayılımına göre Omurga Cerrahı, Onkolog ve Radyasyon Onkoloğu'ndan oluşan bir konsey tarafından belirlenir.
1. Cerrahi Tedavi (Sakrektomi)
Primer kemik tümörlerinde (örneğin Kordoma) "Altın Standart" tedavi, tümörün temiz sınırlarla (geride hiç tümör hücresi bırakmadan) çıkarılmasıdır.
- Sakrektomi: Sakrum kemiğinin bir kısmının veya tamamının çıkarılması işlemidir. Oldukça büyük ve kanamalı bir ameliyattır.
- Rekonstrüksiyon: Sakrum çıkarıldığında omurga ile leğen kemiği arasındaki bağlantı bozulabilir. Bu durumda vida ve rod sistemleri (enstrümantasyon) ile omurga yeniden inşa edilir.
- Zor Karar: Bazı agresif tümörlerde, hastanın hayatını kurtarmak (sağ kalım) için tümörün yayıldığı sinirlerin de feda edilmesi gerekebilir. Bu durum ameliyat sonrası idrar/büyük abdest kontrolü veya cinsel fonksiyon kaybı (nörodefisit) riskini doğurabilir. Bu riskler hasta ile detaylıca konuşulur.
2. Radyoterapi (Işın Tedavisi)
- Tümörü küçültmek için ameliyat öncesi,
- Geride kalan mikroskobik hücreleri temizlemek için ameliyat sonrası,
- Veya ameliyat edilemeyecek durumdaki hastalarda tümörü kontrol altına almak için birincil tedavi olarak kullanılabilir. Karbon iyon veya Proton tedavisi gibi ileri teknolojiler bu bölgede sıkça tercih edilir.
3. Kemoterapi ve Akıllı İlaçlar
Osteosarkom veya Ewing sarkomu gibi kemoterapiye duyarlı tümörlerde veya metastaz durumunda onkoloji tarafından ilaç tedavisi uygulanır.
Sıkça Sorulan Sorular
Her kuyruk sokumu ağrısı tümör değildir; çoğu travma veya oturma bozukluğu kaynaklıdır. Ancak geceleri artan, dinlenmekle geçmeyen ve kilo kaybının eşlik ettiği ağrılarda mutlaka ileri tetkik (MR) yapılmalıdır.
Kordoma, sakrum bölgesinde en sık görülen primer kötü huylu kemik tümörüdür. Yavaş büyür ancak nüksetme (tekrarlama) riski yüksektir. Tedavisi cerrahi olarak tümörün tek parça halinde (blok eksizyon) çıkarılmasıdır.
Tümörün sinir köklerini ne kadar tuttuğuna bağlıdır. Eğer tümör sinirleri sarmışsa, tümörü temizlemek için sinirlerin kesilmesi gerekebilir. Bu da bacaklarda kısmi güç kaybı veya idrar/gaita tutma sorunlarına yol açabilir.
Tümörün büyüklüğüne ve yapılacak rekonstrüksiyona (yeniden yaplandırma) göre değişmekle birlikte 6 ila 12 saat sürebilen, bazen plastik cerrahi ve genel cerrahi ekiplerinin de dahil olduğu uzun ameliyatlardır.