
Omurga Cerrahisi
Omurga Cerrahisi Nedir?
Omurga cerrahisi, omurilik veya omurilik sinir kökleri üzerindeki baskıyı hafifletmek veya omurga içindeki kitlelerin çıkarılması amacıyla omurganın kemik, disk ve yumuşak dokuları üzerinde yapılan cerrahi işlemlerdir. Peki omurga nedir? Gelin öncelikle omurganın yapısından ve işlevinden biraz bahsedelim. Ardından omurga cerrahisi nedir, omurga cerrahisi hangi alanlara bakar, omurga hastalıklarının belirtileri nelerdir, omurga hastalıkları nelerdir ve nasıl tedavi edilir sorularına yanıt arayalım.
Omurga nedir sorusunun yanıtını en net tabiri ile boyun (servikal), sırt (torakal), bel (lomber), sakrum, kuyruk sokumu (koksiks) bölümlerine ayrılan ve insan vücudunu ayakta tutmaya yarayan yapı olarak verebiliriz. Kısaca omurga bünyemizin ana aksını oluşturur ve bu ana aksta yani omurgada meydana gelmiş yapısal anomalileri düzeltmek için de omurga cerrahisi devreye girer. Tam bu noktada omurga cerrahisi nedir sorusunun da yanıtını vermiş olalım. Omurga cerrahisi cerrahların vertebral yapıları gevşetmesine, hareket ettirmesine ya da sabitlemesine veya gerekli durumlarda değiştirmesine izin verir. Hem toplumumuzda hem de dünya ülkelerinin genelinde omurga rahatsızlıkları oldukça yüksek orandadır ve giderek daha fazla insanı etkileyen bir sorun haline gelmiştir. Omurgamızın sağlığını tehdit eden unsurların başında ise hareketsizlik, kazalar, ileri yaş, duruş bozuklukları, aşırı efor gibi nedenler sayılabilir. Omurların arasında sıralı bir düzen halinde faset eklemler ve diskler yer alır. Bunlar omurganın hem esnekliğini hem de dayanıklılığını artırır.
Omurga Hastalıklarının Belirtileri Nelerdir?
Omurga rahatsızlıkları farklı belirtilerle kendisini gösterebilir. Bu belirtiler arasında ağrılar, hassasiyetler, his kayıpları, dengesizlik, karıncalanma ya da uyuşma gibi belirtiler bulunabilir. Omurga hastalıklarının belirtileri arasında;
- Kol ve/veya bacağa doğru yayılan ağrı
- Kol ve/veya bacakta his kayıpları, karıncalanma, ateş ya da yanma hissi
- Kol ve/veya bacakta güçsüzlük
- Omurgada hassasiyet
- Geceleri ya da efor halindeyken artış gösteren sırt, bel, boyun veya kuyruk sokumu ağrısı
- Yürümede güçlük
- Duruş bozukluğu
- Omuz dengesizliği
- Cinsel bozukluk
- Meme asimetrisi, kamburluk, sırtta asimetri
- Bağırsak veya mesanede fonksiyon kaybı gibi belirtiler bulunabilir.
Omurga Cerrahı Tarafından Takip Edilmesi Gereken Hastalıklar
Omurga rahatsızlıkları bazen cerrahi müdahale gerektirebilir. Omurga cerrahı tarafından takip edilmesi ve gerekirse müdahale edilmesi gereken durumlar ise şöyle sıralanabilir;
- Bel fıtığı
- Boyun Fıtığı
- Sırt Fıtığı
- Bel kayması (spondilolistezis)
- Belde kanal darlığı (lomber spinal stenoz), boyunda omurga kanalında daralma( servikal spinal stenoz)
- Omurga ve omurilik tümörleri, omurgaya olan metastazlar,
- Skolyoz, kifoz,
- Omurga kemiklerinde kırıklar,
- Kazalar, düşme ya da çarpma gibi nedenlerin meydana getirdiği hasarlar (spinal travma),
- Omurga ile ilgili bütün hastalıkların tanı ve tedavisi ile ilgilenmektedir.
Omurga Hastalıkları Nelerdir?
Omurga hastalıkları yaygın olarak ve yaş fark etmeksizin görülebilir. Omurga hastalıkları arasında farklı nedenlere bağlı birçok hastalık bulunur.
- Travmalar: Omurga kayması ve kırıkları, kemik erimesi nedenli kırıklar
- Tümörler: İyi veya kötü huylu tümörler, omurilik tümörleri, primer omurga tümörleri adı verilen omurganın kendi tümörleri, metastatik tümörler olarak bilinen omurgaya sıçramış tümörler
- Omurga Eğriliği: Kifoz ve skolyoz ile doğumsal eğrilikler
- Hücre Zedelenmesi: Boyun ve bel fıtığı, omurga yaşlılığı, faset sendromu, boyun kanal darlığı (servikal spondilotik myelopati), omurga kanal darlığı, bel kayması (spondilolistezis)
- Enfeksiyonlar: Omurilik içi abse, spondilodiskitis, pott absesi, epidural abse
Omurga Cerrahisinde Acil Müdahale Gerektiren Durumlar Nelerdir?
- İdrar ve tuvaletini kaçırma
- Şiddetli ağrı
- Seksüel disfonksiyon
- Kollarda ya da bacaklarda kuvvet kaybı
Omurga Cerrahisi Ameliyatlarında Hangi Yöntemler Kullanılır?
Perkütan Endoskopik Cerrahi: Bel, boyun ve sırt fıtıklarında, omurga kanal darlığında, bazı omurga tümörleri ve omurgaya olan metastazlarda, bazı omurga kırıklarında uygulanabilen, son yıllarda geliştirilmiş minimal invaziv bir yöntemdir. 7 mm lik bir cilt kesisinden, ucunda kamera olan bir çalışma kanülü içinde oluşan 4 mm lik bir boşluktan ameliyatın yapılması işlemidir. Kamera cerrahi sahanın içinde olduğu için cerrahın gözü operasyon sahasındadır. Çevre doku hasarı minimal düzeyde olduğu için hastalar çok erken dönemde normal hayatlarına dönerler.
Mikroskopik Cerrahi: Omurga ameliyatlarının mikroskop altında yapılmasını sağlamaktadır. Her türlü omurga amlieyatı bu şekilde yapılabilir. Mikroskop yaklaşık 50 yıldır omurga cerrahisinde rutin olarak kullanılmaktadır.
Minimal İnvaziv Omurga Cerrahisi Nedir?
Tüm cerrahi dallarda olduğu gibi omurga cerrahisinde de son yıllardaki eğilim, daha önce büyük kesiler ile yapılan ve önemli doku hasarına neden olan yöntemlerin daha küçük kesiler ve daha az doku hasarı yapan yöntemlerle yapılmasıdır. Bu şekilde yapılan ameliyatlar ile hastalar hastanede daha kısa süre kalmakta, sosyal ve iş hayatına erken dönebilmektedir.
Omurga sağlığı için daha fazla bilgiye blog sayfasından ulaşabilirsiniz.