
Ankilozan Spondilit Nedir?
Ankilozan Spondilit (AS), omurga sağlığını ciddi şekilde etkileyen iltihaplı bir romatizmal hastalıktır. Genellikle bel ve sırt ağrıları ile kendini gösterir ve ilerleyen vakalarda hareket kısıtlılığına neden olabilir. Ankilozan Spondilit belirtileri, tanısı ve tedavi yöntemleri hakkında bilinmesi gerekenleri bu yazıda detaylıca ele alacağız.
Ankilozan Spondilit Nedir?
Ankilozan Spondilit (AS), kronik ve ilerleyici bir iltihaplı romatizmal hastalıktır. Özellikle omurgayı ve sakroiliak eklemleri etkileyerek sertleşmeye, kaynaşmaya ve hareket kısıtlılığına neden olabilir. Genellikle 20-40 yaş arasında ortaya çıkar ve erkeklerde daha sık görülür. AS'nin kesin nedeni bilinmemekle birlikte genetik faktörlerin önemli bir rol oynadığı düşünülmektedir.
Kimler Risk Altında?
- Genetik yatkınlığı olan bireyler (HLA-B27 pozitifliği olanlar)
- 20-40 yaş arasındaki bireyler
- Erkekler, kadınlara oranla daha fazla risk taşır
- Kronik stres ve düzensiz yaşam tarzına sahip kişiler
Ankilozan Spondilit Belirtileri
Ankilozan Spondilit belirtileri zamanla ortaya çıkar ve genellikle bel ile sırt ağrıları şeklinde başlar. Ancak, hastalığın ilerlemesiyle belirtiler şunları içerebilir:
Başlıca Belirtiler
- Kronik bel ve sırt ağrısı (özellikle sabahları ve dinlenme sonrası artar)
- Omurgada sertlik ve hareket kısıtlılığı
- Kalça, boyun ve omuz ağrıları
- İleri evrelerde kamburlaşma (kifoz)
- Göz iltihabı (üveit), yorgunluk ve kilo kaybı
Göz Ardı Edilmemesi Gereken Diğer Belirtiler
- Göğüs kafesinde hareket kısıtlılığı
- Kaslarda zayıflık ve tutukluk
- Sindirim sisteminde rahatsızlıklar (bağırsak iltihaplanması)
Ankilozan Spondilit Tanısı Nasıl Konulur?
Ankilozan Spondilit tanısı, hastanın şikayetleri ve tıbbi geçmişi göz önünde bulundurularak konur. Tanıyı doğrulamak için çeşitli yöntemler kullanılır.
Tanı Yöntemleri
- Fiziksel Muayene: Omurga hareket açıklığı ve ağrı değerlendirilir.
- Görüntüleme Testleri:
- Röntgen: Omurga ve sakroiliak eklemlerdeki değişiklikleri gösterir.
- MR (Manyetik Rezonans): Hastalığın erken evrede teşhis edilmesine yardımcı olur.
- Kan Testleri:
- HLA-B27 testi: Genetik yatkınlık belirlenebilir.
- CRP ve Sedimantasyon: İltihap seviyeleri değerlendirilir.
Ankilozan Spondilit Tedavisi
Ankilozan Spondilit tamamen iyileştirilebilen bir hastalık olmasa da, tedavi yöntemleri sayesinde ağrılar hafifletilebilir, hareket kabiliyeti artırılabilir ve yaşam kalitesi korunabilir.
Medikal Tedavi Yöntemleri
- NSAİİ (Non-steroid anti-inflamatuar ilaçlar): Ağrı ve iltihabı azaltır.
- Biyolojik ajanlar (TNF inhibitörleri): Hastalığın ilerlemesini yavaşlatır.
- Kortikosteroidler: Alevlenme dönemlerinde kullanılır.
Fizik Tedavi ve Egzersiz
Fizik tedavi, AS tedavisinin olmazsa olmaz bir parçasıdır. Düzenli egzersiz yapmak omurganın esnekliğini artırır ve hareket kabiliyetini korur.
Önerilen Egzersizler:
- Duruş düzeltme hareketleri
- Esneme ve germe egzersizleri
- Yüzme, pilates ve yoga
- Solunum egzersizleri
Yaşam Tarzı Değişiklikleri
- Duruşunuzu düzeltin ve dik oturun
- Sigara ve alkol kullanımını sınırlandırın
- Dengeli beslenin ve ideal kilonuzu koruyun
- Stresi yönetin, meditasyon ve nefes egzersizleri yapın
Ankilozan Spondilit, erken teşhis ve uygun tedavi ile kontrol altına alınabilir. Düzenli egzersiz, medikal tedavi ve sağlıklı bir yaşam tarzı hastalığın etkilerini minimize etmeye yardımcı olur. Eğer siz de sürekli bel ve sırt ağrısı yaşıyorsanız, bir uzman hekime başvurarak erken tanı ve tedavi imkanlarından yararlanabilirsiniz.